BEYAZ GEMİ
İsimsiz, anne ve babası tarafından terk edilmiş, dedesi ile yaşayan bir çocuğun hikayesi. Çocuk San-Yaş Vadisi’nde dedesi, üvey ninesi, Orozkul, Bekey hala, Seydahmet, Gülcemal ve köpeği Beltek ile berabar yaşamaktadır. Hayatta en büyük desteği ve koruyucusu dedesi Momundur. Bir dağ köyünde yaşıyorlar. Momun orman korucusu damadı Orozkul'un yanında çalışmaktadır. Ne kadar iyi, yardımsever çalışkan olsa da hiç kimse Momun dedeyi adam yerine koymaz. Orazkul da tembel, içkici çocuğu olmadığı için her akşam karısını döven kötü bir adamdır. Çocuk bu küçük mutsuz dünyada dedesinin kendisine dere kıyısında yaptığı gölette yüzerek; “Deve, Kurt, Eyer ve Tank” isimlerini verdiği kayalarıyla konuşarak; dürbünle Isık göl de görünen beyaz gemiye bakarak mutlu olmaya çalışır. Babasının beyaz geminin kaptanı olduğuna, bir gün başı insan başı olan bir balık olup beyaz gemiye kadar yüzeceğine ve babasıyla konuşacağına inanmaktadır. Bir de dedesinin anlattığı "Boynuzlu Geyik Ana" masalı vardır ki orada yaşayanların bu geyiğin soyundan geldiği ve maralları öldürmenin iyi olmadığına inanılır.
Kitabın başlığı ile içeriği uyumsuz geldi bana. Çünkü romanda beyaz gemiden fazla bahsedilmiyor hatta olayların beyaz gemiyle hiçbir alakası yok diyebiliriz. Romanda İyilik de var kötülük de.. Ama çocuğun psikolojisini karakterlerin duygularını bize çok iyi aktarmış Cengiz Aytmotov. Kitabı okuyunca anlıyoruz ki insanları güçsüz ya da hoşgörülü oldukları için ezmeye çalışmamalı ve küçük çıkarlar uğrunda doğaya zarar vermemeliyiz.
Cengiz Aytmatov'dan okuduğum 2. eser, ve ne yalan söylim, ben daha önce insanı, böyle yüreğinin en dibinden vuran başka bir yazar tanımadım.
Kitap o kadar özel bir kitap ki, 135 sayfaya bütün dramı, kederi, aşkı, özlemi,
